امکان رجوع از هبه توسط پدر نسبت به فرزند
- عقد هبه در زمره عقود تملیکی است بدین معنا که پس از ایجاب و قبول از جانب واهب و متهب قرارداد منعقد خواهد شد.
- قانون مدنی در ماده ۷۹۵ خود عقد هبه را تعریف کرده است ؛ هبه از عقود جایزه محسوب میشود و بدین معنی است که هر یک از طرفین می توانند هر زمان عقد را برهم بزنند و خود را از تعهدات آن برهانند.
- عقد هبه واقع نمی شود مگر با قبض ؛ یعنی قبض شرط صحت است قبض به معنای تصرف و استفاده از مال موهوبه است که مفهوم عرفی دارد و نسبت به هر مال تعریف خود را دارد (ماده ۷۹۸ قانون مدنی)
- مواردی را قانون گذار به طور حصری بیان کرده است که نمی توان به عین موهوبه رجوع کرد یعنی موارد غیر قابل رجوع از هبه محسوب می شود و به نوعی عقد هبه لزوم پیدا می کند و مانند عقود لازم حق برهم زدن وجود ندارد.
- بند اول ماده ۸۰۳ موردی را بیان کرده است که متهب پدر مادر یا اولاد باشد یعنی بخشنده مال پدر، مادر یا فرزند باشد ؛ فقهای امامیه در خویشاوندی واهب که اجازه رجوع داده نشده اتفاق نظر ندارند و قانون مدنی از بین انبوه اختلاف نظر فقط پدر مادر واهب را به عنوان استثنا بر رجوع از عقد هبه برگزیده است.
پاسخ به پرسش مخاطب در خصوص امکان فسخ و رجوع از هبه به فرزند
♦ ابتدا باید گفت که تصرف در زمین ها انجام شده است پس شرایط ماده ۷۹۸ قانون مدنی محرز است ثانیا طرفین قرارداد رابطه پدر فرزندی دارند که مشمول ماده ۸۰۳ قانون مدنی خواهند شد و از موارد غیر قابل رجوع خواهد بود. و به نوعی عقد هبه عقدی لازم شده است که واهب حق رجوع به عین موهوبه را ندارد.
♦ پس فرزندان مالک زمین ها هستند و اگر شکایتی اعم از کیفری یا حقوقی بر سر زمین ها قرار است انجام گیرد باید به طرفیت شما فرزندان انجام شود اگر شکایت کیفری مطرح شود قرار منع تعقیب صادر خواهد شد چرا که پدر اصلا مالک نیست که بخواهد مجرم تلقی شود و اگر دعوا حقوقی باشد قرار رد دعوا صادر خواهد شد.
مستندات قانونی - فسخ و رجوع از هبه به فرزند
ماده 795 قانون مدنی
هبه عقدي است كه بموجب آن يكنفر مالي را مجاناً بكس ديگري تمليك ميكند، تمليك‌كننده واهب، طرف ديگر را مُتّهب، مالي را كه مورد هبه است عين موهوبه ميگويند.
ماده 798 قانون مدنی
هبه واقع نميشود مگر با قبول و قبض مُتّهب اعم از اينكه مباشر قبض خود مُتّهب باشد يا وكيل او و قبض بدون اِذن واهب اثري ندارد.
ماده 803 قانون مدنی
بعد از قبض نيز واهب ميتواند بابقاء عين موهوبه از هبه رجوع كند مگر در موارد ذيل:
1) در صورتيكه مُتّهب پدر يا مادر يا اولاد واهب باشد.
2) در صورتيكه هبه معوض بوده و عِوَض هم داده شده باشد.
3) در صورتيكه عين موهوبه از ملكيت مُتّهب خارج شده يا متعلق حق غير واقع شود خواه قهراً مثل اينكه عين موهوبه برهن داده شود.
4) در صورتيكه در عين موهوبه تغييري حاصل شود.
